W Instytucie Prymasa Józefa Glempa odbyło się 16 maja 2023 r. spotkanie z abp. Grzegorzem Rysiem, metropolitą łódzkim, autorem wydanej niedawno książki „Chrześcijanie wobec Żydów”. Dyskusję na ten temat poprowadził dziennikarz Marek Zając oraz opiekun Instytutu Piotr Turowski.
Przed spotkaniem abp. Grzegorz Ryś odwiedził otwarte w marcu tego roku lapidarium, czyli miejsce upamiętnienia miejscowej społeczności żydowskiej. Obszar, na którym je wybudowano to teren byłego cmentarza żydowskiego, który istniał od 1886 do II wojny światowej, kiedy został zniszczony przez Niemców. Żydowskie nagrobki posłużyły wówczas do brukowania placu i ulic Inowrocławia. Staraniem powiatu inowrocławskiego i Muzeum im. Jana Kasprowicza wydobyto je i zabezpieczono. W lapidarium zamontowano w całości lub fragmentach 600 macew, czyli żydowskich steli nagrobnych.
Zaprezentowana w Inowrocławiu najnowsza książka abp. Grzegorza Rysia, historyka mediewisty, to niezwykła próba ukazania stosunku chrześcijan do Żydów w starożytności i wiekach średnich, zatem w okresie budowania tożsamości zarówno Kościoła, jak i judaizmu rabinicznego. Wspólne relacje wyznawców obu religii od początku naznaczone były napięciem, które z biegiem lat pogłębiało się i obejmowało kolejne dziedziny życia, by osiągnąć apogeum w drugim tysiącleciu chrześcijaństwa. Wtedy to pojawiły się krucjaty, pogromy, wypędzenia i inkwizycja. Powstała rana, którą coraz trudniej było wyleczyć. Wyjątkowo odważna, poparta źródłami, analizą tekstów i wydarzeń, a jednocześnie przystępna opowieść o bolesnym pęknięciu we wspólnym dziedzictwie chrześcijan i wyznawców judaizmu. Ta książka to także zadane nam dziś pytanie o to, co z tym pęknięciem zrobimy – czytamy w opisie Wydawnictwa WAM.
